Κόκκινες φακές με πλιγούρι και κρέμα καρύδας !!!

Ιστορικά στοιχεία.

Οι φακές είναι ένα από τα πρώτα τρόφιμα που καλλιεργήθηκαν ποτέ. Καταναλώνονται από τους προϊστορικούς χρόνους και πιστεύεται ότι προέρχονται από την Κεντρική Ασία. Σε τοποθεσίες στη Μέση Ανατολή έχουν βρεθεί σπόροι φακής που χρονολογούνται 8.000 χρόνια πριν.

Για χιλιετίες, οι φακές παραδοσιακά τρώγονταν με κριθάρι και σιτάρι, τα τρία είδη διατροφής που προέρχονται από τις ίδιες περιοχές και εξαπλώθηκαν σε όλη την Αφρική και την Ευρώπη, κατά τη διάρκεια μεταναστεύσεων και εξερευνήσεων πολιτιστικών φυλών.

Επιπρόσθετα, συμβάλλουν στην υγεία της καρδιάς (προστασία από στεφανιαία και καρδιαγγειακή νόσο), όχι μόνο λόγω των φυτικών ινών, αλλά και λόγω των σημαντικών ποσοτήτων φυλλικού οξέος και μαγνησίου που περιέχουν.

Εκτός από τις ευεργετικές τους ιδιότητες στο πεπτικό σύστημα και στην καρδιά, είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη διαχείριση διαταραχών του σακχάρου, καθώς εμποδίζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα να αυξηθούν με ταχύ ρυθμό μετά από ένα γεύμα.

Ακόμα, αποτελούν πολύ καλή πηγή πρωτεΐνών. Πενήντα γραμμάρια φακής περιέχουν όση πρωτεΐνη έχουν και 67 γραμμάρια βοείου κρέατος και περιέχουν σχεδόν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται το σώμα, για να χρησιμοποιήσει τις πρωτεΐνες.

Απουσιάζουν μόνο δύο, συνδυάζοντας όμως τις φακές με άλλα λαχανικά, όπως το καλαμπόκι και το σπανάκι, μπορούμε να πάρουμε μια πλήρη πρωτεΐνη.

Η περιεκτικότητά τους σε σίδηρο είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους νέους και τις έγκυες γυναίκες. Τέλος να αναφέρουμε ότι το θερμιδικό κόστος όλης αυτής της διατροφής είναι μόλις 230 θερμίδες για ένα φλιτζάνι μαγειρεμένες φακές.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, οι φακές έχουν σημαντική θέση σε αυτό που λέμε υγιεινή διατροφή. Και επειδή δεν απαιτούν την μακρόχρονη ενυδάτωση (μούλιασμα) που χρειάζονται τα περισσότερα αποξηραμένα όσπρια, είναι αρκετά εύκολο και να προετοιμαστούν. Το μόνο που χρειάζεται είναι λίγη έμπνευση.

Φαγητό με ιστορία. Από τη Γένεση γνωρίζουμε την ιστορία του Ησαύ που πούλησε την κληρονομιά του «αντί πινακίου φακής». O Αριστοφάνης ανέφερε τις φακές στα έργα του. Η σούπα με φακές παρασκευάζεται παντού στην Ανατολική Ευρώπη, τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και στην Ινδία.

Προτείνεται ως χορτοφαγική επιλογή. Αλλα ζαρζαβατικά που «δένουν» με τις φακές είναι τα καρότα, οι πατάτες, το σέλινο, ο μαϊντανός, το σπανάκι και τα σέσκουλα. Η δάφνη είναι απαραίτητη για να έχει το πιάτο ισορροπημένη γεύση. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες.

Στα ινδικά μπακάλικα του κέντρου βρίσκουμε τη μικρή πορτοκαλί. Τη λένε νταλ και με αυτή κάνουν σάλτσες, σούπες και μαγειρευτά. Υπάρχει επίσης η στρογγυλή πράσινη φακή. Εγώ προτιμώ τις ψιλές φακές από τη Λάρισα. Εξαιρετικές είναι της Εγκλουβής στη Λευκάδα, αλλά δύσκολα τις βρίσκεις.

Πριν από το μαγείρεμα οι φακές θέλουν καλό ξέπλυμα, και χρειάζονται μούλιασμα. Ταιριάζουν καταπληκτικά με το κύμινο και το κόλιανδρο. Σερβίρονται με πάστα ελιάς, ταραμοσαλάτα και καυτερή ή γλυκιά πιπεριά.

Άλλα συνοδευτικά μπορεί να είναι η φέτα και άλλα τυριά, οι ξηροί καρποί όπως καβουρδισμένα αμύγδαλα, τα καραμελωμένα καρότα, κρεμμύδια, το ψημένο σκόρδο, άνηθος, σέλινο, μαϊντανός, μάραθος, δενδρολίβανο, αλλά και αλλαντικά όπως το μπέικον ή το σύγγλινο. «Δένει» ακόμα και με ψάρι και θαλασσινά.

Φακές και πάλη των … τάξεων στο τραπέζι. Μια από τις αγαπημένες τροφές των Ελλήνων, αν και η ίδια της η ιστορία έχει κάτι από… πάλη των τάξεων. Η πρωτοκαλλιέργειά της χάνεται στα βάθη του ανθρώπινου πολιτισμού.

Αρκεί να λάβει κανείς υπόψη του ότι οι αρχαιολογικές αναφορές τοποθετούν τη φακή στην παλαιολιθική και μεσολιθική εποχή από δέκα χιλιάδες χρόνια στη Συρία και την Ιεριχώ της Παλαιστίνης. Αργότερα, και μιλάμε περίπου έξι χιλιάδες χρόνια π.κ.ε., εντοπίζεται σε περιοχές της Μικράς Ασίας.

Κατά τη νεολιθική εποχή η φακή καλλιεργείται σε περιοχές της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, ενώ διαδόθηκε ευρέως κατά την εποχή του χαλκού σε περιοχές της Μεσογείου. Αναφορές στη φακή συναντάμε τόσο στον Αριστοφάνη όσο και στον Πλίνιο που εξαίρει τις θεραπευτικές ιδιότητες ιδίως σε παθήσεις του ήπατος.

Στην αρχαία Ελλάδα -κι εδώ εντοπίζονται οι πρώτες ταξικές διαστάσεις της φακής- οι εύποροι δεν μπορούσαν καν να διανοηθούν ότι θα προσέφεραν είτε στους εαυτούς τους είτε σε καλεσμένους τους μαγειρεμένες φακές.

Ανεξάρτητα από το αν ο Ιπποκράτης, από τότε, υπερτόνιζε τις εξαιρετικές ιδιότητες του καταφρονημένου αυτού οσπρίου.

Οι φακές απέκτησαν έναν κάποιο σεβασμό κατά το 18ο αιώνα στη Γαλλία υπό τη βασιλεία του Λουδοβίκου XV, του οποίου η σύζυγος Μαρία τις διέδωσε στο παλάτι δίνοντάς τους έτσι το όνομα «φακές της βασίλισσας».

Και κατά το 19ο αιώνα, οι φακές απέκτησαν τη φήμη του «κρέατος του φτωχού», ενώ σταδιακά διαδόθηκαν ως γαστριμαργική προτίμηση σε ανθρώπους που δεν μπορούσαν ν’ αντέξουν τη μυρωδιά του ψαριού.

Νεότερες έρευνες για το παρεξηγημένο αυτό έδεσμα έχουν οδηγήσει στο ακόλουθο ατράνταχτο επιχείρημα αναφορικά με την περιεκτικότητα της φακής σε πρωτεΐνες και μέταλλα όπως τον απολύτως απαραίτητο σίδηρο:

Εκατό γραμμάρια φακής περιέχουν τόσες πρωτεΐνες όσες και 134 γραμμάρια μοσχαριού! Και μία κούπα βρασμένης φακής περιέχει 38 mg κάλιο, 356 mg φώσφορο, 72 mg μαγνήσιο, 6,6 mg σίδηρο και άλλα πολύτιμα για την υγεία συστατικά.

Κάτι ήξεραν και οι εργάτες των αιγυπτιακών πυραμίδων που τρέφονταν με φακές, ίχνη των οποίων εντόπισε η αρχαιολογική… κουτάλα.

Κόκκινες φακές. Γνωστή και ως «φακή της Αιγύπτου» η κόκκινη φακή ανήκει στην κατηγορία των οσπρίων. Έχει πιο «απαλή» γεύση από αυτήν της κοινής φακής και ετοιμάζεται πολύ πιο γρήγορα (χρειάζονται μόλις 15 λεπτά).

Είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες. Λόγω, επίσης, της χαμηλής περιεκτικότητάς της σε αδιάλυτες (σκληρές) φυτικές ίνες, είναι πιο εύπεπτη, ειδικά για άτομα με ευερέθιστο έντερο.

Πώς θα την καταναλώσετε. Aν τη βράσετε καλά, είναι ιδανική για να την κάνετε πουρέ. Μπορείτε να την κάνετε και σούπα, ακολουθώντας την ίδια συνταγή με τις κλασικές φακές, ή να φτιάξετε με αυτήν υπέροχες εξωτικές σαλάτες. Να ξέρετε πως χυλώνει πολύ εύκολα και μπορείτε να την προσθέσετε σε όλα τα όσπρια.

Η Συνταγή

Υλικά:

•► 2 φλιτζ. κόκκινες φακές
•► 1 ψιλοκομμένο κρεμμύδι ξερό
•► 2 κρεμμύδια φρέσκα
•► 1-2 κούπες λάχανο ψιλοκομμένο
•► 2 σκελίδες σκόρδο
•► 1 κ. σ. τριμμένο τζίντζερ
•► 1 κ. γλ. σκόνη κάρι
•► 2 τσίλι πιπεριές ψιλοκομμένες
•► 1 κ. γλ. κύμινο
•► 1 κ. γλ. κόλιαντρος
•► 2 κ. σ. ελαιόλαδο
•► 1 κ. γ. κουρκουμά σε σκόνη
•► 1 φλιτζ. κρέμα καρύδας
•► ανθό αλατιού
•► φρέσκο ψιλοκομμένο κόλιαντρος για γαρνίρισμα
•► 2 κούπες πλιγούρι μουσκεμένο και στραγγισμένο.
•► 1 καλογινωμένο αβοκάντο
•► λίγη κάπαρη

Εκτέλεση:

Σοτάρετε τα κρεμμύδια, το τζίντζερ, το λάχανο και το σκόρδο στο ελαιόλαδο, σε δυνατή φωτιά για 2-3 λεπτά.

Ρίξτε στην κατσαρόλα τις φακές, το κάρι, τις τσίλι πιπεριές, το κύμινο, τον κόλιαντρο και τον κουρκουμά.

Προσθέστε 2 φλιτζάνια νερό και βράστε σε μέτρια φωτιά για 15 λεπτά.

Αλατίστε, ρίξτε την κρέμα καρύδας και αφήστε για άλλα 2-3 λεπτά στη φωτιά.

Ρίχνετε στην κατσαρόλα το πλιγούρι και το αφήνετε να πάρει την ζεστασιά του φαγητού, όχι όμως να βράσει. Θέλουμε το πλιγούρι ωμό.

Σερβίρεται με το φρέσκο κόλιαντρο, λίγη κάπαρη και το αβοκάντο σε φέτες.

Συνοδεύεται με λευκό καλό κρασί ή μπύρα παγωμένη.

terrapapers.com