Ο «Όρμος» του Λούι Ψυχογιού

Το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του διάσημου φωτογράφου Λούι Ψυχογιού, που έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές σε ολόκληρο τον κόσμο, κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ το 2010,
καθώς και αμέτρητα άλλα βραβεία σε διάφορα φεστιβάλ (Βραβείο Κοινού στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Σάντανς, Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ από τις ενώσεις Directors Guild of America, National Board of Review και Writers Guild of America κ.ά.).

Τη δεκαετία του ‘60, ο Ρίτσαρντ Ο’Μπάρι ήταν παγκοσμίως γνωστός στην εκπαίδευση των δελφινιών, δουλεύοντας στο δημοφιλές τηλεοπτικό πρόγραμμα «Flipper». Καθημερινά ο Ο’Μπάρι ασχολείτο με τα δελφίνια και ευχαριστούσε έτσι το τηλεοπτικό του κοινό. Μια μέρα όμως, ένα τραγικό συμβάν τον οδήγησε να βάλει ο ίδιος τέλος σε αυτό που είχε δημιουργήσει.

Το «The Cove» διηγείται το πώς ο Ο’Μπάρι, ο σκηνοθέτης Λούι Ψυχογιός και μια ομάδα ακτιβιστών, κινηματογραφιστών και δυτών, ανέλαβαν την μυστική αποστολή να εισχωρήσουν σε έναν μικρό θαλάσσιο κόλπο στην Ιαπωνία, ρίχνοντας έτσι φως σε ένα σκοτεινό και θανάσιμο μυστικό. Η σοκαριστική ανακάλυψη που έκαναν ήταν μόνο “η κορυφή του παγόβουνου”. Το φιλμ αυτό ξεσκεπάζει όχι μόνο ένα ειδεχθές “έγκλημα”, αλλά αποκαλύπτει και μια επικίνδυνη αλήθεια σχετικά με την επίδραση του ανθρώπου στον πλανήτη μας.

Ο Σκηνοθέτης

Ο Λούι Ψυχογιός είναι ευρέως γνωστός ως ένας από τους κορυφαίους φωτογράφους στον κόσμο. Προσελήφθη αμέσως μετά το πανεπιστήμιο για να εργαστεί για το περιοδικό National Geographic όπου και εργάστηκε για 18 χρόνια. Η ικανότητά του να μεταφέρει την ανθρωπιά και την εξυπνάδα στις περίπλοκες επιστημονικές ιστορίες μεταφέρεται στην κινηματογραφική του δουλειά. Ένας ενθουσιώδης δύτης και φωτογράφος καταδύσεων, ο οποίος αισθάνεται υποχρεωμένος να δείξει στον κόσμο τη μείωση ενός από τους σημαντικότερους πόρους του πλανήτη μας, του νερού.

Έχει υπογράψει συμβόλαιο με το περιοδικό Fortune Magazine και έχει κάνει φωτογραφήσεις για εκατοντάδες εξώφυλλα άλλων περιοδικών, όπως τα Smithsonian, Discover, GEO, Time, Newsweek, The New York Times Magazine, New York Magazine, Sports Illustrated και Rock and Ice. Η δουλειά του έχει επίσης προβληθεί στα κανάλια Discovery Channel, National Geographic και History Channel. Επίσης, μουσεία και συλλέκτες ιδιώτες ανά τον κόσμο επεδίωξαν να έχουν φωτογραφίες του Ψυχογιού.

Το 2005 δημιούργησε μαζί με τον Τζιμ Κλαρκ τον Σύλλογο Προστασίας των Ωκεανών (The Oceanic Preservation Society). Αυτός ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός αποτελεί έναν «αποκλειστικό φακό» στο κοινό και στα μέσα ενημέρωσης έτσι ώστε να παρατηρήσουν την ομορφιά αλλά και την καταστροφή των ωκεανών, ενώ παράλληλα είναι και ένα κίνητρο για αλλαγή.

Με τα Λόγια του Σκηνοθέτη

Πότε ακούσατε πρώτη φορά για τον θαλάσσιο κόλπο των δελφινιών στην Ιαπωνία και τι σας έκανε να ασχοληθείτε με το θέμα;

Παρευρισκόμουν σε ένα συνέδριο με τους 2000 καλύτερους επιστήμονες θαλάσσιων θηλαστικών, όπου ο Ρίτσαρντ Ο’Μπάρι, ο οποίος αιχμαλώτισε και εκπαίδευσε τον Flipper για την ταινία και άλλες τηλεοπτικές σειρές, ήταν ένας τους βασικούς ομιλητές της βραδιάς. Την τελευταία στιγμή όμως, η εταιρεία-χορηγός της βραδιάς, η Sea World, απαγόρευσε στον Ρίτσαρντ να μιλήσει. Ήμουν περίεργος να μάθω γιατί δεν τον άφησαν να μιλήσει και μου είπε ότι όντως θα μιλούσε γι’ αυτόν τον μυστικό θαλάσσιο κόλπο που βρίσκεται στην Ιαπωνία και όπου οι διακινητές δελφινιών διαλέγουν τα περισσότερα δελφίνια και τα μεταφέρουν σε θαλάσσια πάρκα.

Πώς δημιουργήθηκε το project για την ταινία αυτή;

Μετά από μια βόλτα στην πόλη Taiji με τον Ρίτσαρντ, επικοινώνησα με το γραφείο του δημάρχου της Taiji και το σωματείο των κυνηγών δελφινιών. Ήθελα να μάθω και τη δική τους γνώμη και να ψάξω στοιχεία για την ιστορία με νόμιμες διαδικασίες, αλλά οι κάτοικοι της πόλης δεν ήταν πρόθυμοι να συνεργαστούν. Έβγαζαν τόσα πολλά λεφτά από τη βιομηχανία αυτή που δεν θα το διακινδύνευαν σε καμία περίπτωση να μιλήσουν σε κάποιον δημοσιογράφο. Ο Ρίτσαρντ με συμβούλευσε ότι για να εισχωρήσω στον μυστικό θαλάσσιο κόλπο θα χρειαζόμουν μια ναυτική ομάδα. Έκανα περίπου αυτό, απλά η δικιά μου ομάδα ήταν σαν την ομάδα του Ocean’s Eleven. Στρατολόγησα τους φίλους μου Mάντι Ρέι-Κρούκσανκ και Κερκ Κρακ να μας βοηθήσουν να στήσουμε τις υποθαλάσσιες κάμερες και τα υδρόφωνα. Η Μάντι είναι οκτώ φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια ελεύθερης κατάδυσης και ο Κερκ είναι επίσης δύτης. Ένας ειδικός στα ηλεκτρονικά με βοήθησε να δημιουργήσουμε ψεύτικους βράχους για να κρύψουμε τις κάμερες υψηλής ανάλυσης και τα μικρόφωνα, αλλά και να τοποθετήσουμε τους ειδικούς σκληρούς δίσκους στις κάμερες. Η περισσότερη δουλειά έγινε κατά τη διάρκεια της νύχτας έχοντας την αστυνομία συνέχεια από πίσω μας, το οποίο ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς, αφού προσπαθούσαμε να αποφύγουμε τη σύλληψη.

Ανέκαθεν ήσασταν ευαισθητοποιημένος με θέματα που αφορούν τα δικαιώματα των ζώων; Αν όχι, γιατί διαλέξατε τα δελφίνια;

Η συμπεριφορά μου απέναντι στα ζώα άλλαξε σημαντικά από τότε που έκανα την ταινία αυτή. Η ευαισθησία μου προς τις ζωές όλων των ζώων έχει αυξηθεί, διότι με το που δεις τη δοκιμασία που περνάνε είναι δύσκολο να αδιαφορήσεις. Τα δελφίνια είναι γνωστά για τη συμπόνια τους από τότε που ο άνθρωπος είχε την ικανότητα να γράφει. Πάντα έρχονται να μας σώσουν και γι’ αυτό το λόγο σκέφτηκα ότι ήρθε πλέον η ώρα κάποιος να τα σώσει.

Ποιο είναι το πιο ενδιαφέρον που μάθατε ή αποκομίσατε από την ταινία σας και από τη διαμονή σας στην Taiji;

Λόγω του ότι οι Ιάπωνες εξακολουθούν να έχουν αυτήν την εξαφανισμένη αντίληψη περί αυτοκρατορίας, εμπιστεύονται πολύ την κυβέρνησή τους. Από την άλλη η κυβέρνηση δεν θέλει να ξέρει ο κόσμος βασικές πληροφορίες οι οποίες θα επηρεάσουν την υγεία του, όπως για παράδειγμα ότι το κρέας των δελφινιών είναι πιο τοξικό από ό,τι επιτρέπουν τα πρότυπα υγείας της Ιαπωνίας. Στην Ιαπωνία μονίμως καλύπτουν τα θέματα τα οποία σχετίζονται με το κυνήγι των δελφινιών, λόγω του ότι υπάρχει τρομερή διαφθορά και οι άνθρωποι που επωφελούνται οικονομικά από αυτή τη βιομηχανία είναι μέλη της κυβέρνησης.

Υπήρξαν εξελίξεις ή κάποιες αλλαγές από τότε που φύγατε από την Taiji;

Το κρέας των δελφινιών συνηθιζόταν να είναι μέρος των μεσημεριανών γευμάτων στα σχολεία. Αυτό έχει σταματήσει εδώ και ένα χρόνο. Τα παιδιά στα σχολεία δεν τρώνε πια κρέας από τα δελφίνια το οποίο ήταν τοξικό. Ο υπεύθυνος των ιχθυοτροφείων απολύθηκε αλλά δυστυχώς το κυνήγι των δελφινιών συνεχίζεται καθώς η ταινία βρίσκεται σε εξέλιξη. Ελπίζουμε η ενημέρωση να βοηθήσει στο να σταματήσει το θέμα των δελφινιών μέχρι του χρόνου.

Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για τον Σύλλογο Προστασίας των Ωκεανών (The Oceanic Preservation Society) και πώς δημιουργήθηκε;

Ο ιδρυτής του συλλόγου είναι ο εφευρέτης και καπιταλιστής Τζιμ Κλαρκ. Τα κατάφερε μέσα από την φτώχεια και στο πανεπιστήμιο βοήθησε στο να φτιαχτεί το ηλεκτρονικό σύστημα που έστειλε τον άνθρωπο στο φεγγάρι. Έχει υπάρξει δεινός δύτης και ναυτικός, ταξιδεύοντας ανά τον κόσμο και όντας μάρτυρας της κατάρρευσης των ωκεανών σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ίδρυσε αυτόν το σύλλογο για να κάνει γνωστές στο ευρύ κοινό τις δοκιμασίες που πλήττουν τους ωκεανούς, γεγονός που φέρνει σε κίνδυνο την ανθρωπότητα.

Τι πιστεύετε πως θα αποκομίσει το κοινό από την ταινία και τα δύσκολα θέματα τα οποία παρουσιάζονται;

Πρώτον, ελπίζω ο κόσμος να σταματήσει να πηγαίνει τα παιδιά του στα πάρκα ψυχαγωγίας όπου κολυμπάνε δελφίνια.
Δεύτερον, ελπίζω οι Ιάπωνες να σταματήσουν να σκοτώνουν τα δελφίνια για να τρώνε γιατί παρά τα ηθικά θέματα που υπάρχουν, το κρέας όλων των δελφινιών είναι τοξικό και δεν είναι κατάλληλο για ανθρώπινη ή ζωική κατανάλωση.
Τρίτον, τα δελφίνια και οι φάλαινες είναι μολυσμένα κυρίως λόγω των απορριμμάτων στους ωκεανούς από τις δραστηριότητες των ανθρώπων.

Μερικά στοιχεία για τα δελφίνια

Τα δελφίνια είναι μέρος της κατηγορίας των κητοειδών, είναι θηλαστικά τα οποία ξεκίνησαν να εξελίσσονται πριν από 55 εκατομμύρια χρόνια. Υπάρχουν 32 είδη δελφινιών που ζουν στους ωκεανούς και 4 είδη που ζουν στα ποτάμια. Το αίμα των δελφινιών περιέχει περισσότερη αιμοσφαιρίνη που τους επιτρέπει να αποθηκεύουν δέκα φορές περισσότερο οξυγόνο από το μέσο αντίστοιχο θηλαστικό το οποίο ζει στην ξηρά. Τα δελφίνια είναι τα πιο κοινωνικά πλάσματα του πλανήτη, συχνά αρσενικά και θηλυκά μένουν στο ίδιο κοπάδι για όλη τους τη ζωή. Η όρκα, το μεγαλύτερο είδος δελφινιού, μένει με τη μητέρα της εφ’ όρου ζωής. Γενικά τα δελφίνια έχουν μεγαλύτερο εγκέφαλο από τους ανθρώπους, παρ’όλα αυτά δεν υπάρχει μεγάλη συσχέτιση μεταξύ του μεγέθους του εγκεφάλου και της ευφυΐας τους. Επίσης, τα δελφίνια είναι τα μόνα γνωστά άγρια ζώα τα οποία θα σώσουν έναν άνθρωπο.

Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι το μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου ενός θηλαστικού υπάρχει για να λειτουργεί σαν ένα είδος υποβρύχιου ραντάρ. Χρησιμοποιώντας την αίσθηση αυτή, τα δελφίνια μπορούν να ακούσουν την καρδιά ενός ανθρώπου να χτυπάει και να αντιληφθούν αν μια γυναίκα είναι έγκυος. Τα δελφίνια μολύνονται κυρίως από τοξικά στοιχεία, τα οποία απελευθερώνονται στο περιβάλλον και κατά συνέπεια στους ωκεανούς, όπως ο υδράργυρος και το κάδμιο. Σημαντικό επίσης να αναφέρουμε είναι ότι αρκετό κρέας από δελφίνια το οποίο υπάρχει στην Ιαπωνία πωλείται με ψεύτικη ονομασία, με αυτό τον τρόπο αποφέρει περισσότερα χρήματα. Εκατοντάδες δείγματα από κρέας δελφινιού από διάφορες περιοχές της Ιαπωνίας, τα οποία έχουν εξεταστεί, έχουν βρεθεί να περιέχουν τοξικές ουσίες. Τα δελφίνια και οι φάλαινες κυοφορούν για μεγάλη περίοδο, περίπου για έντεκα μήνες. Ένα δελφίνι ζει περίπου 45 με 50 χρόνια στη φύση, αλλά πάνω από τα μισά τα οποία γεννιούνται πεθαίνουν μέσα στα πρώτα δύο χρόνια λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των ασθενειών.

Τέλος, ανεπτυγμένες χώρες όπως η Χιλή, απαγορεύουν το κυνήγι και την αιχμαλωσία των θηλαστικών. Μερικές χώρες, όπως η Ιταλία και η Βραζιλία, έχουν απαγορεύσει διαδραστικά προγράμματα, τα οποία περιλαμβάνουν σωματική επαφή και τάισμα ζώων δημοσίως. Όλο και περισσότερες άλλες χώρες συμφωνούν σε αυτό, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστραλία και καταργούν σταδιακά τους ψυχαγωγικούς χώρους όπου κολυμπούν δελφίνια.

santosight