Φωτό: © Depositphotos.com/Olga Brovina Μια φορά και έναν καιρό στα δάση του ομώνυμου βουνού της Ζαχάρως στην Πελοπόννησο ζούσε μία νύμφη, η Μίνθη. Όμως για κακή της τύχη την ερωτεύτηκε ο Πλούτωνας, ο θεός του Κάτω Κόσμου.
Αυτό, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε τη ζήλεια της επίσημης συζύγου Περσεφόνης η οποία, για να απαλλαχτεί από τη Μίνθη, τη μεταμόρφωσε σε φυτό. Ο Πλούτωνας, μη μπορώντας να διορθώσει το κακό, τουλάχιστον φρόντισε το φυτό να σκορπά παντού μια γλυκύτατη μυρωδιά. Έτσι, κατά την ελληνική μυθολογία, γεννήθηκε η μέντα.
Η οικογένεια της μέντας περιλαμβάνει δεκάδες είδη, ανάμεσα σε αυτά και τον δυόσμο ή ηδύοσμο – όπως τον ονόμασαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι λόγω της γλυκιάς μυρωδιάς του – που έχει το πιο έντονο πράσινο χρώμα.
Ο δυόσμος όμως, εκτός από χαρακτηριστική ευωδιά, έχει επίσης πλούσια ιατρική φήμη, όπως και πολλές οικιακές χρήσεις που έρχονται από τα βάθη των αιώνων.
Άρωμα δυόσμου παντού
Ιδιαίτερα αγαπητός σε όλες τις χώρες της Μεσογείου ο δυόσμος χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στη μαγειρική, την ιατρική, τη φαρμακοποιία και τη μυροποιία. Στην αρχαιότητα έκανε το νερό των λουτρών να ευωδιάζει, ενώ οι Αθηναίοι λέγεται ότι τον φορούσαν ως άρωμα τρίβοντάς τον στο σώμα τους.
Συστατικό σε αρχαία οδοντόκρεμα
Σήμερα τσίχλες, σιρόπια ζαχαροπλαστικής και οδοντόκρεμες έχουν δημιουργήσει μια σχέση λατρείας μαζί του. Όμως έτσι συνέβαινε πάντα: Συνταγή οδοντόκρεμας, που βρέθηκε σε αρχαίο αιγυπτιακό πάπυρο (στα ελληνικά), περιελάμβανε δυόσμο, αλάτι, πιπέρι και σκόνη ίριδας (είδος κρίνου).
Γιατί οι αρχαίοι Έλληνες έτριβαν δυόσμο στο τραπέζι;
Υπάρχει καλύτερο… τραπεζομάντιλο από τον χυμό του δυόσμου; Όχι, κατά τους αρχαίους Έλληνες. Όπως λέγεται, όταν έστρωναν τραπέζι, πρώτα το αρωμάτιζαν τρίβοντας επάνω στην επιφάνειά του φυλλαράκια δυόσμου και μετά κάθονταν να γευματίσουν. Προφανώς το έκαναν για να τους ανοίξει η όρεξη (ο δυόσμος διεγείρει το πεπτικό σύστημα), για να ηρεμήσει το πνεύμα και να δημιουργηθεί κλίμα ευφορίας (από το γλυκό του άρωμα). Και ίσως για να κρατήσουν μακριά απρόσκλητους επισκέπτες, όπως μυρμήγκια, σαρανταποδαρούσες, κουνούπια και ποντίκια, που έχουν απέχθεια στον δυόσμο.
Πρώτος και καλύτερος στα γιατροσόφια
Ο δυόσμος περιέχει φολικό οξύ, ριβοφλαβίνη, βιταμίνες Α, Β6, Ε, ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, μαγγάνιο και χαλκό.
Χάρη λοιπόν στα συστατικά του χρησιμοποιείται σε πολλά γιατροσόφια, όπως σε γαργάρες για θεραπεία πληγών του στόματος, ουλίτιδας, φαρυγγίτιδας και αμυγδαλίτιδας, ως χωνευτικό και καταπραϋντικό της γαστρεντερικής δυσφορίας, ως ηρεμιστικό, για την τόνωση της μνήμης, τη θεραπεία των σκασμένων χεριών και της πιτυρίδας αλλά και ως αφροδισιακό (σε συγκεκριμένες δόσεις) και εμμηναγωγό (ακατάλληλο για εγκυμονούσες).
Θεωρείται ότι προσφέρει ανακούφιση στον πονοκέφαλο, τον πονόδοντο (από αποστήματα), στους ρευματόπονους και τον πόνο των κλειδώσεων με το τρίψιμο φρέσκων φύλλων στις πονεμένες περιοχές.
Ευεργετικό ρόφημα
Ιατρικές έρευνες έδειξαν ότι ο δυόσμος έχει αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική και ανοσορυθμιστική δράση χάρη στο ροσμαρινικό οξύ που περιέχει, μια πολυφαινόλη η οποία απαντάται σε αρκετά μυρωδικά βότανα (βασιλικός, θυμάρι, δεντρολίβανο κ.ά.). Γι΄ αυτό και προτείνεται, εκτός των άλλων, ως ρόφημα για την ανακούφιση της οστεοαρθρίτιδας, επειδή αναστέλλει τις χρόνιες και οξείες φλεγμονές.
Επίσης διαθέτει εξαιρετικές αντιμυκητισιακές ιδιότητες (π.χ. εξολοθρεύει τον μύκητα Candida albicans, καθώς και μύκητες που εμφανίζονται κατά την αποσύνθεση των τροφίμων). Έτσι συνιστάται για την αντιμετώπιση προβλημάτων πέψης.
Επιπλέον μειώνει τα τριγλυκερίδια αλλά και τις αρσενικές ορμόνες σε άντρες και γυναίκες που τον πίνουν συχνά σε αφέψημα (η τεστοστερόνη υπάρχει και στον γυναικείο οργανισμό).
Πότε να μην το πιεις
Οι επιστήμονες συνιστούν να μην καταναλώνεται από τα ζευγάρια που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν, γιατί ενδέχεται να προκαλέσει μείωση της πυκνότητας του σπέρματος, βλάβη στον ιστό των όρχεων, αλλά και να διαταράξει την ορμονική ισορροπία και των δύο φύλων.
Γενικότερα χρειάζεται μέτρο στην κατανάλωση αφεψήματος δυόσμου, γιατί σε μεγάλη ποσότητα γίνεται τοξικό για τα νεφρά και το συκώτι. Επίσης δεν πρέπει να συνδυάζεται με φάρμακα που καταστέλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ μπορεί να ενισχύσει την υπνηλία που προκαλούν κάποια ηρεμιστικά και αντικαταθλιπτικά σκευάσματα.
Προσοχή στο αιθέριο έλαιο
Το αιθέριο έλαιο του δυόσμου έχει ισχυρή αντιμικροβιακή δράση. Καταπολεμά πολλά βακτηρίδια (όπως το E. Coli, που προσβάλλει τα έντερα), το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, τη σαλμονέλα, τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο και τα βακτήρια που προκαλούν τερηδόνα. Γι΄ αυτό χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό αλλά και ως μέσο συντήρησης των τροφίμων. Ακόμα, το έλαιο του δημοφιλούς βοτάνου δρα και ως προστατευτικό από επιζήμιες ακτινοβολίες και χημειοθεραπείες.
Όμως, όπως συμβαίνει με κάθε φυτικό αιθέριο έλαιο, η χρήση του απαιτεί προσοχή, γιατί σε μεγάλες δόσεις είναι τοξικό. Έγκυοι, θηλάζουσες και παιδιά καλύτερα να το αποφεύγουν τελείως και φρονιμότερο είναι να προηγείται έλεγχος αλλεργίας πριν από τη χρήση του.
Σημαντική Σημείωση: Σε κάθε περίπτωση, πριν κάνεις χρήση του δυόσμου – ως ρόφημα ή αιθέριο έλαιο, καλό να ρωτήσεις κάποιον ειδικό (γιατρό, διαιτολόγο), για να αποφύγεις οποιαδήποτε παρενέργεια.
bimag.gr
Ιδιαίτερα αγαπητός σε όλες τις χώρες της Μεσογείου ο δυόσμος χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στη μαγειρική, την ιατρική, τη φαρμακοποιία και τη μυροποιία. Στην αρχαιότητα έκανε το νερό των λουτρών να ευωδιάζει, ενώ οι Αθηναίοι λέγεται ότι τον φορούσαν ως άρωμα τρίβοντάς τον στο σώμα τους.
Συστατικό σε αρχαία οδοντόκρεμα
Σήμερα τσίχλες, σιρόπια ζαχαροπλαστικής και οδοντόκρεμες έχουν δημιουργήσει μια σχέση λατρείας μαζί του. Όμως έτσι συνέβαινε πάντα: Συνταγή οδοντόκρεμας, που βρέθηκε σε αρχαίο αιγυπτιακό πάπυρο (στα ελληνικά), περιελάμβανε δυόσμο, αλάτι, πιπέρι και σκόνη ίριδας (είδος κρίνου).
Γιατί οι αρχαίοι Έλληνες έτριβαν δυόσμο στο τραπέζι;
Υπάρχει καλύτερο… τραπεζομάντιλο από τον χυμό του δυόσμου; Όχι, κατά τους αρχαίους Έλληνες. Όπως λέγεται, όταν έστρωναν τραπέζι, πρώτα το αρωμάτιζαν τρίβοντας επάνω στην επιφάνειά του φυλλαράκια δυόσμου και μετά κάθονταν να γευματίσουν. Προφανώς το έκαναν για να τους ανοίξει η όρεξη (ο δυόσμος διεγείρει το πεπτικό σύστημα), για να ηρεμήσει το πνεύμα και να δημιουργηθεί κλίμα ευφορίας (από το γλυκό του άρωμα). Και ίσως για να κρατήσουν μακριά απρόσκλητους επισκέπτες, όπως μυρμήγκια, σαρανταποδαρούσες, κουνούπια και ποντίκια, που έχουν απέχθεια στον δυόσμο.
Πρώτος και καλύτερος στα γιατροσόφια
Ο δυόσμος περιέχει φολικό οξύ, ριβοφλαβίνη, βιταμίνες Α, Β6, Ε, ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, μαγγάνιο και χαλκό.
Χάρη λοιπόν στα συστατικά του χρησιμοποιείται σε πολλά γιατροσόφια, όπως σε γαργάρες για θεραπεία πληγών του στόματος, ουλίτιδας, φαρυγγίτιδας και αμυγδαλίτιδας, ως χωνευτικό και καταπραϋντικό της γαστρεντερικής δυσφορίας, ως ηρεμιστικό, για την τόνωση της μνήμης, τη θεραπεία των σκασμένων χεριών και της πιτυρίδας αλλά και ως αφροδισιακό (σε συγκεκριμένες δόσεις) και εμμηναγωγό (ακατάλληλο για εγκυμονούσες).
Θεωρείται ότι προσφέρει ανακούφιση στον πονοκέφαλο, τον πονόδοντο (από αποστήματα), στους ρευματόπονους και τον πόνο των κλειδώσεων με το τρίψιμο φρέσκων φύλλων στις πονεμένες περιοχές.
Ευεργετικό ρόφημα
Ιατρικές έρευνες έδειξαν ότι ο δυόσμος έχει αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική και ανοσορυθμιστική δράση χάρη στο ροσμαρινικό οξύ που περιέχει, μια πολυφαινόλη η οποία απαντάται σε αρκετά μυρωδικά βότανα (βασιλικός, θυμάρι, δεντρολίβανο κ.ά.). Γι΄ αυτό και προτείνεται, εκτός των άλλων, ως ρόφημα για την ανακούφιση της οστεοαρθρίτιδας, επειδή αναστέλλει τις χρόνιες και οξείες φλεγμονές.
Επίσης διαθέτει εξαιρετικές αντιμυκητισιακές ιδιότητες (π.χ. εξολοθρεύει τον μύκητα Candida albicans, καθώς και μύκητες που εμφανίζονται κατά την αποσύνθεση των τροφίμων). Έτσι συνιστάται για την αντιμετώπιση προβλημάτων πέψης.
Επιπλέον μειώνει τα τριγλυκερίδια αλλά και τις αρσενικές ορμόνες σε άντρες και γυναίκες που τον πίνουν συχνά σε αφέψημα (η τεστοστερόνη υπάρχει και στον γυναικείο οργανισμό).
Πότε να μην το πιεις
Οι επιστήμονες συνιστούν να μην καταναλώνεται από τα ζευγάρια που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν, γιατί ενδέχεται να προκαλέσει μείωση της πυκνότητας του σπέρματος, βλάβη στον ιστό των όρχεων, αλλά και να διαταράξει την ορμονική ισορροπία και των δύο φύλων.
Γενικότερα χρειάζεται μέτρο στην κατανάλωση αφεψήματος δυόσμου, γιατί σε μεγάλη ποσότητα γίνεται τοξικό για τα νεφρά και το συκώτι. Επίσης δεν πρέπει να συνδυάζεται με φάρμακα που καταστέλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ μπορεί να ενισχύσει την υπνηλία που προκαλούν κάποια ηρεμιστικά και αντικαταθλιπτικά σκευάσματα.
Προσοχή στο αιθέριο έλαιο
Το αιθέριο έλαιο του δυόσμου έχει ισχυρή αντιμικροβιακή δράση. Καταπολεμά πολλά βακτηρίδια (όπως το E. Coli, που προσβάλλει τα έντερα), το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, τη σαλμονέλα, τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο και τα βακτήρια που προκαλούν τερηδόνα. Γι΄ αυτό χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό αλλά και ως μέσο συντήρησης των τροφίμων. Ακόμα, το έλαιο του δημοφιλούς βοτάνου δρα και ως προστατευτικό από επιζήμιες ακτινοβολίες και χημειοθεραπείες.
Όμως, όπως συμβαίνει με κάθε φυτικό αιθέριο έλαιο, η χρήση του απαιτεί προσοχή, γιατί σε μεγάλες δόσεις είναι τοξικό. Έγκυοι, θηλάζουσες και παιδιά καλύτερα να το αποφεύγουν τελείως και φρονιμότερο είναι να προηγείται έλεγχος αλλεργίας πριν από τη χρήση του.
Σημαντική Σημείωση: Σε κάθε περίπτωση, πριν κάνεις χρήση του δυόσμου – ως ρόφημα ή αιθέριο έλαιο, καλό να ρωτήσεις κάποιον ειδικό (γιατρό, διαιτολόγο), για να αποφύγεις οποιαδήποτε παρενέργεια.
bimag.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου